KATEGORIA: kuchnia bliskowschodnia, arabska, streetfood, zdrowy fastfood
KRAJ/REGION: Bliski Wschód, Egipt, Izrael, Palestyna, Jemen, Syria
fot. Gosia Romanowska
Z pochodzeniem fallafela jest podobnie jak z pochodzeniem hummusu, wiele państw rości sobie prawo do tej potrawy. Właściwie każde państwo regionu przypisuje potrawę swojej kulturze i uważa, że gdy robią to inni stanowi zawłaszczenie kulturowe. Jednoznaczna odpowiedź na pytanie skąd pochodzi fallafel jest właściwie niemożliwa. Wiemy natomiast, że początkowo fallafel przyrządzany był z fasoli fava (w smaku podobna trochę do bobu), którą dopiero gdy trafił na tereny współczesnego Izraela i Palestyny zastąpiła ciecierzyca. Do lat 70 tych w zasadzie nieznany w innych regionach, przywieziony do Europy i Ameryki przez izraelskich migrantów, stał się niezwykle popularną przekąską, podawany w restauracjach, foodtruckach, fastfoodach. Doskonale komponuje się z hummusem lub z libańskim sosem mast-o-khiar. Wydaje się, że kolebką fallafela jest Egipt. Niektóre teorie wskazują właśnie na egipskich Koptów (chrześcijan) jako pierwszych przyrządzających falafel, ale są teorie, które początki cieciorkowych kotlecików umieszczają nawet w Indiach. W Egipcie współcześnie jest symbolem jedności i pokoju. Po przewrocie w 2013 roku niewiele łączyło zwolenników starej i nowej władzy. Jednak było coś, co łączyło wszystkich – fallafel na stole. Wiemy natomiast skąd pochodzi nazwa – pochodzi od arabskiego słowa falāfil – „pieprz”. Słowo to też oznacza puszysty, chrupiący oraz kręcone włosy.
Przepis potraktujcie luźno, nie ma jednego przepisu na to danie, jak zresztą na każde inne. Eksperymentujcie z dodatkami, aż stworzycie swój niepowtarzalny smak.
SKŁADNIKI:
na ok 20 fallafeli (zależy jak duże uformujesz, powinny być wielkości orzecha włoskiego, ale znów – panuje tu pełna dowolność, spłaszczenie ułatwi smażenie, ale efektownie prezentuje się jako kulka)
szklanka suchej cieciorki (ciecierzycy)
łyżeczka sody oczyszczonej (uwaga! składnik w zasadzie niezbędny, acz nie oczywisty, bez sody ciecierzyca może być tak twarda, że trudno ją będzie zmielić lub zblendować)
mała cebula
3 ząbki czosnku lub więcej jeśli lubicie, ale tak by nie dominował, szczególnie jeśli podajecie fallafel z hummusem lub sosem mast-o-khiar.
opcjonalnie kilka łyżek posiekanej natki pietruszki
olej do smażenia
przyprawy: (też można użyć inne, takie jakie lubicie) łyżeczka mielonej kolendry (ziarna), soli i kuminu (uwaga! to kumin – kmin rzymski, nie kminek!), ok połowa lub mniej łyżeczki pieprzu, gałki muszkatołowej, cynamonu (nawet mniej, ma dominujący smak) i imbiru. Można też dodać kilka zmielonych ziaren kardamonu i dużą szczyptę pieprzu cayenne, jeśli lubisz – łyżeczkę mięty.
PORADA: Jeśli posiadasz moździerz użyj przypraw w nasionach, fallafel będzie wówczas znacznie bardziej aromatyczny.
opcjonalnie: łyżka mąki pszennej (nie jest konieczna)
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA
Ciecierzycę namoczyć przez 12 godzin (minimum 6). Możemy namoczyć ją w wodzie z sodą lub dodać sody do suchej masy (jest wtedy puszysty i nie chłonie tłuszczu). Moczymy
w zimnej wodzie, pwoinno być jej ok 8-10 cm ponad cieciorką, która podwoi swoją objętość. Falaffel można zrobić zarówno z surowej, namoczonej ciecierzycy, można ją też ugotować. Możesz użyć blendera ale zdecydowanie lepiej cieciorkę zmielić na małych oczkach lub dwukrotnie jeśli nie posiadamy takiej nakładki, wraz z cebulą, czosnkiem, natką i mąką jeśli jej używasz. Nie powinno się jej blendować zbyt mocno, tak jak na hummus, w masie powinny być widoczne kawałki cieciorki. Doprawiamy dokładnie mieszając przyprawy z cieciorką. No i tu są dwie szkoły. Jedna mówi, by odstawić masę do lodówki na ok. 2 godziny, inni szefowie kuchni twierdzą, że absolutnie nie powinna stać w lodówce tylko godzinę w temperaturze pokojowej. Musicie wybrać sposób sami. Miskę z masą oczywiście przed odstawieniem przykryj talerzem lub folią spożywczą.
Masę należy odrobinę wyrobić jak ciasto i dopiero formować kulki. Wielkość kulek jest właściwie dowolna, by dobrze się usmażyły nie powinny być większe niż piłeczka pingpongowa. Można je lekko spłaszczyć co ułatwi smażenie. Rekomendujemy kulki wielkości włoskiego orzecha.
Olej należy bardzo dobrze rozgrzać, kilka minut na średniej mocy palnika. W głębszej patelni lub rondelku. Właściwie najlepiej smażyć fallafel w głębokim tłuszczu więc nie powinno być go mniej niż na ok 3 cm. Doskonale też sprawdzi się … frytkownica. Olej powinien mieć ok 175 stopni, jeśli nie posiadasz termometru po prostu zrób test np. wrzucając kawałek chleba (powinien od razu wypłynąć i smażyć się).
Smażymy falafelle ok 2 minut. Kiedy zrumienią się z jednej strony, odwracamy. Usmażone odkładamy na chwilę na ręcznik papierowy, by odsączył nadmiar tłuszczu. Możesz podać go w chlebie pita, lawaszu, doskonale komponuje się z hummusem, sosem mast-o-khiar, piklami lub sałatką tabouleh.
